ته نشین سازی در تصفیه پساب ها

ته نشین سازی در تصفیه پساب ها

منظور از ته نشینی، جداسازی ذرات معلق از آب است. این ذرات از آب سنگین تر می باشند. ته نشین سازی در تصفیه پساب ها به طور گسترده ای به کار برده می شود. این فرآیند جهت حذف دانه، حذف لخته های بیولوژیکی در مخازن ته نشینی لجن فعال، حذف اجرام ویژه در مخازن ته نشینی اولیه و حذف لخته های شمیایی زمانی که لخته سازی شیمیایی انجام می گیرد، به کار برده می رود. تغلیظ جامدات در تغلیظ کننده های لجن، در این واحد کاربرد دارد.

در این مقاله به توضیح در مورد روش جداسازی ته نشینی، انواع ته نشینی، مواد ته نشین کننده و ته نشینی فاضلاب می پردازیم. همچنین این امکان را به متقاضیان می دهیم که شرکت پرتو کنترل هوشمند، آمادگی خود را جهت مشاوره اعلام می دارد.

روش جدا سازی ته نشینی

از جمله مهمترین مراحل تصفیه آب، به کار بردن حوض های ته نشینی می باشد. این مخازن برای جدا کردن مواد کلوییدی منعقد شده و مواد معلق ریز و درشت، روش جداسازی ته نشینی را انجام می دهند. این فرآیند به کمک نیروی وزن انجام می گیرد. مقدار ته نشینی مواد در حوض ته نشینی به مسایل بسیاری بستگی دارد. از جمله این موارد می توان به نوع و اندازه ذرات، نوع ماده منعقد کننده و سرعت ته نشینی ذرات اشاره کرد.

انواع ته نشینی

حذف مواد معلق و کلوئیدی از آب یا فاضلاب از طریق ته نشینی ثقلی، یکی از متداول ترین واحدهای عملیاتی در تصفیه می‌باشد. انواع ته نشینی با توجه به مقدار، نوع و وزن ذرات، تمایل به جذب همدیگر و تاثیر گذاری روی یکدیگر، به چهار روش مجزا تقسیم می شود. این روش ها عبارتند از:

• ته نشینی مجزا

ته نشینی مجزا، برای ته نشینی ذرات معلق با مقدار کم و به صورت جداگانه بدون هیچ نوع تاثیر گذاری ذرات بر روی یکدیگر انجام می گیرد. این نوع ته نشینی در جداسازی ذرات شن، ماسه و گل و لای به کار برده می شود.

• ته نشینی لخته ها

این روش برای جدا کردن مواد جامد معلق در مخازن ته نشینی اولیه و ثانویه، جدا نمودن لخته های شیمیایی زائد در مخازن ته نشینی و تصفیه فاضلاب به کار برده می شود.

• ته نشینی ناحیه ای

تصفیه بیولوژیکی فاضلاب ها در مخازن ته نشینی ثانویه کاربرد دارد. در روش ته نشینی ناحیه ای ذرات با مقدار متوسط که نسبت به یکدیگر در موقعیت ثابتی هستند، به طور همزمان ته نشین می شوند.

• ته نشینی ذرات متراکم

مقدار زیادی از ذرات جامد به صورت مجموعه درآمده و متراکم می شوند. این مجموعه در مخازن تغلیظ لجن تولیدی از تصفیه فاضلاب ها به کار برده می شود.

مواد ته نشین کننده

منعقد کننده ها، مواد ته نشین کننده هستند. مواد دیگری تحت عنوان کمک منعقد کننده ها هستند. مواد کمک منعقد کننده، نوعی پلی الکترولیت هستند. این مواد به تشکیل پل ها یا بند هایی بین ذرات ریز لخته حاصل از کار مواد منعقد کننده، می پردازند. پس از آن این مواد به شکل لخته های درشت تر و سنگین تر در آمده، که این امر موجب ته نشینی سریعتر آن ها می گردد. پلی الکترولیت ها ممکن است از نوع کاتیونی، آنیونی و یا غیر یونی باشند.

باید توجه کرد که گروهی از مواد ته نشین کننده، پلی الکترولیت ها هستند. این مواد باید از نوع کاتیونی باشند. زیرا اغلب ذرات کلوییدی موجود در آب دارای بار منفی می باشند. همچنین گاهی نیاز است که به آب مورد نظر (فاضلاب یا پساب) آهک تزریق کنیم. در این صورت با تزریق آهک، آهن و آلومینیوم، آن ها به صورت هیدروکسید رسوب می کنند. در این موارد، از پلیمر های آنیونی استفاده می گردد.

از جمله منعقد کننده های غیر یونی یا معدنی، کلراید آهن یا آلوم هستند. این مواد نیاز به حداقل غلظت برای انجام انعقاد سازی دارند. اگر غلظت مواد استفاده شده بیش از حد مورد نیاز باشد، قدرت انعقاد سازی کاهش نمی یابد.

ته نشینی فاضلاب

حرکت و سقوط ذرات معلق با وزن های مختلف به کف حوضچه ها در اصطلاح، ته نشینی فاضلاب گفته می شود. از جمله مهم ترین گام در تصفیه پساب ها، انتخاب روش مناسب با توجه به نوع آلاینده ها و مقدار آن ها می باشد. با توجه به این مسئله، مراحل ته نشینی فاضلاب در روند تصفیه متفاوت خواهد بود. به طور کلی در همه روش های تصفیه فاضلاب، مراحل ته نشینی پساب ها عبارتست از:

• ته نشینی اولیه

ته نشینی اولیه، به عنوان مقطع پیش تصفیه بوده و تاثیری بر شاخص های BOD‌ و COD ندارد. در این مرحله تنها به جمع آوری ذرات معلق مانند شن و ماسه پرداخته می شود. این مرحله، مجهز به تجهیزاتی مانند دانه گیر ها است. به کمک دانه گیر ها، ذرات بسیار ریز و جامد از قبیل شن، ماسه، هسته میوه ها و دانه حبوبات جمع آوری شده و به مرور ته نشین می شوند.

• ته نشینی فیزیکی

بسیاری از مواد مانند ذرات معلق با اندازه های کوچکتر در مرحله ته نشینی اولیه ته نشین نمی شوند. به همین دلیل در دومین مرحله ته نشینی فاضلاب، زمان برای انتقال این ذرات به کف حوضچه ها در نظر گرفته می شود. این دو مرحله در مراحل ته نشینی فاضلاب به منظور تصفیه آن، بسیار مورد اهمیت هستند. همچنین از مسدود سازی دستگاه های تصفیه و تاسیسات آن در مراحل بعدی جلوگیری می شود.

• ته نشینی بیولوژیکی

در ته نشینی بیولوژیکی، تصفیه فاضلاب به کمک باکتری های هوازی و بی هوازی انجام می گیرد. در این مرحله، مواد آلی به کمک میکروارگانیسم ها تجزیه می شود. از تکه های باقی مانده مواد آلی تجزیه شده و همچنین باکتری هایی که پس از مصرف این مواد به مرور به هم متصل می شوند، لخته هایی ایجاد می شود. وزن سنگین لخته ها، سبب انتقال آن ها به پایین ترین سطح می گردد. در نهایت لجن تولید می شود.

• ته نشینی شیمیایی

این مرحله مربوط به مواد ته نشین کننده می باشد. از جمله این مواد پلی آلومینیوم کلراید ها هستند. می دانیم که ذرات کلوییدی معلق در فاضلاب ها از نظر بار الکتریکی یکسان هستند. به همین دلیل یکدیگر را دفع می کنند. در اینجا، مواد منعقد کننده منجر به اتصال آن ها به هم می شود. لخته هایی بر اثر تاثیر مواد منعقد کننده بر ذرات معلق ایجاد می شود. این لخته ها به دلیل وزن سنگین تر نسبت به پساب ها، در کف تصفیه خانه ته نشین می شوند.