روش های گندزدایی آب و فاضلاب
گندزدایی آب و فاضلاب یکی از فرآیند های غیر فعال کردن میکروارگانیسم های بیماری زا یا میکروب ها می باشد. این فرآیند به منظور جلوگیری از آلودگی منابع آب و خاک و همچنین بیماری های ناشی از آن، به کار برده می شود. در این مقاله به بررسی روش های گندزدایی آب و فاضلاب می پردازیم.
ویژگی های یک گندزدای خوب
- بو زدایی از قابلیت آن است.
- واکنش ندادن با مواد دیگر
- نداشتن خاصیت سمی برای انسان ها و سایر حیوانات
- بی خطر بودن حمل ونقل، فروش و جابجایی آن.
- قابل دسترس باشد.
- یکنواخت و همگن بودن آن
- دارا بودن قابلیت نفوذ از میان سطوح
- برای از بین بردن میکروارگانیسم ها دارای قدرت کافی باشد.
- در طول زمان دارای پایداری کافی باشد. به عبارت دیگر قدرت از بین بردن میکروارگانیسم ها را در طول زمان داشته باشد.
روش های گندزدایی فاضلاب
- روش شیمیایی: این روش توسط گاز کلر(گاز کلر، دی اکسید کلر، هیپوکلریت سدیم، هیپو کلریت کلسیم) و گاز ازن، عوامل بیماری زا را از بین می برد.
- روش فیزیکی: از پرتو ماوراء بنفش که جزیی از نور خورشید است، استفاده می شود. همچنین حرارت و امواج صوتی از انواع این روش می باشد.
- روش مکانیکی: استفاده از آشغالگیری و دانه گیری از جمله روش های مکانیکی در گندزدایی فاضلاب است. ولی راندمان آن پایین می باشد. این روش به تنهایی قابلیت گندزدایی ندارد.
شایان ذکر است که برخی از روش های گندزدایی آب و گندزدایی فاضلاب مشترک هستند.
روش های گندزدایی آب
- روش حرارتی: روش حرارت از جمله اولین روش های گندزدایی آب های قابل شرب است. در این روش آب را به مدت 5 تا 20 دقیقه می جوشانند.
- روش پرتو افکنی: استفاده از اشعه فرابنفش از انواع این روش می باشد.
- روش شیمیایی: مانند روش شیمیایی در گندزدایی فاضلاب، از انواع گاز کلر و ازن استفاده می شود.
- الکتروکلریناسیون: در مواردی که آب دریا یا آب نمک موجود باشد، می تواند کلر را به طور مستقیم از آب حاوی کلرور به دست آورد. به این فرآیند الکتروکلریناسیون می‌گویند. در این فرآیند ضریب ایمنی افزایش می یابد. همچنین احتمال خطر در سیستم‌های نگهداری و تزریق کلر کاهش پیدا می‌کند.
معیارهایی برای انتخاب روش های نوین گندزدایی آب
فاکتور هایی که برای انتخاب بهترین روش های نوین گندزدایی آب باید مورد توجه قرار گیرد، عبارتند از:
- میزان بودجه در دسترس برای ضدعفونی کردن آب
- حجم و مقدار سلول های بیماری زا
- نوع میکروارگانیسم های بیماری زا و میکروب ها ی موجود در آب
- میزان قابل دسترس بودن نور خورشید و شرایط محیطی تصفیه خانه
- مقدار PH آب و دما
ساده ترین روش گندزدایی آب
امروزه ساده ترین روش گندزدایی آب، روش استفاده از کلر و ترکیبات آن است. کلر برای از بین بردن میکروب ها و باکتری های موجود در ذخایر آب آشامیدنی به کار می رود. امروزه گندزدایی ذخایر کوچک و بزرگ آب با افزودن کلر به آب صورت می گیرد. انواع کلر که برای این روش استفاده می شود، عبارتند از: گاز کلر، کلرامین، پرکلرین و دی اکسید کلر.
استفاده از کلر جهت گندزدایی فاضلاب
استفاده از کلر جهت گندزدایی فاضلاب ارزانترین روش می باشد. گاز کلر در صورت بروز نشتی سبب آلودگی محیط زیست و مسمومیت کارگران تصفیه خانه می شود. همچنین مردمی که در اطراف تصفیه خانه حضور دارند مسموم می گردند. به همین دلیل استفاده از گاز کلر تنها در مواردی که استفاده از دیگر روشهای گندزدایی امکان پذیر نباشد توصیه می شود. در آن صورت نیز حضور اپراتور متخصص و آموزش دیده الزامیست. در اکثر موارد با توجه به شرایط اولیه تصفیه خانه شامل دبی، نوع سیال ( آب یا فاضلاب) ، میزان کلرخواهی و … از پودر کلر ( هیپو کلرید کلسیم ) و یا آب ژاول ( هیپو کلرید سدیم) استفاده می شود.
مراحل تاثیر کلر بر گندزدایی فاضلاب
از جمله مراحل تاثیر کلر بر گندزدایی فاضلاب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مرحله اول: کلر اضافه شده صرف ایجاد کلرور می شود. در این مرحله، کلر از حوزه عمل بیرون می آید. در نتیجه با اندازه گیری میزان کلر، مقدار آن صفر مشاهده می شود.
- مرحله دوم: در این مرحله میزان کلر افزایش یافته و صرف تولید کلرآمین می گردد. اگر مقدار کلر را اندازه بگیریم، افزایش مقدار کلر در آب را شاهد هستیم.
- مرحله سوم: میزان کلر اندازه گیری شده ، کاهش می یابد. زیرا کلر بر کلروآمین ها تاثیر گذاشته و آن ها را اکسید می کند. این اکسید شدن تا جایی ادامه دارد که به نقطه شکست Break Point برسد. این نقطه بستگی به مقدار ماده اکسید پذیر(کلر) و آمونیاک دارد. قابل ذکر است که برای کلر زدایی فاضلاب از ترکیبات گوگردی استفاده می شود.از جمله این ترکیبات گوگردی گاز SO2 و تیوسولفات سدیم Na2S2O3 هستند.
شرکت پرتو کنترل هوشمند جهت ارائه مشاوره در این زمینه آماده همکاری با شما عزیزان است.
